مطالعه روابط بین عملکرد و اجزای عملکرد در ژنوتیپ های توتون از طریق روش تجزیه علیت

به منظور بررسی تنوع ژنتیکی، 49 ژنوتیپ توتون برگزیده مؤسسه تحقیقات توتون گیلان شامل توتون های غربی با مبدأ جغرافیایی متفاوت، در مزرعه مؤسسه تحقیقات توتون گیلان (رشت) کشت گردیدند. آزمایش در قالب طرح لاتیس 7×7 با دو تکرار انجام گردید و در مجمو ع 12 صفت مورد ارزیابی قرار گرفت. تجزیه همبستگی صفات مورد بررسی نشان داد که عملکرد برگ سبز با تعداد برگ، طول برگ، عرض برگ، ضریب سطح برگ، ارتفاع بوته، دوره گل دهی و روز تا گل دهی همبستگی مثبت و بالایی دارند، عملکرد برگ خشک با اکثر صفات (به جز دوره گلدهی) همبستگی مثبت و معنی داری را نشان داد. بیشترین ضریب همبستگی بین عملکرد برگ سبز با عملکرد برگ خشک (845/0) بدست آمد. تجزیه رگرسیون گام به گام نشان داد که دو صفت عملکرد برگ سبز ( x1 ) و تعداد برگ ( x2 )، روی عملکرد برگ خشک اثر معنی­داری دارند، تجزیه علیت نیز اثر مستقیم این دو صفت بر روی عملکرد برگ خشک را به ترتیب 5/0 و 47/0 برآورد نمود. در مرحله بعد با در نظر گرفتن عملکرد برگ سبز به عنوان متغیر وابسته و سایر متغیرها به جز عملکرد برگ خشک به عنوان متغیرهای مستقل و انجام تجزیه رگرسیون گام به گام، تنها دو صفت ارتفاع بوته ( x1 ) و ضریب سطح برگ ( x2 ) در مدل رگرسیونی باقی ماندند و به عنوان متغیرهای علت ردیف دوم عملکرد برگ خشک در نظر گرفته شدند .